کتاب 1984 اثر «جورج اورول» یکی از خوتندنی‌ترین داستان‌های پادآرمانشهری است. در این رمان، یک حکومت تمامیت خواه تصویر می‌شود که با اتکا به قدرتی والا می‌تواند ذهن اتباع خود را کنترل کند و بر آن‌ها تسلط داشته باشد. طبقه‌بندی اجتماعی به صورت سفت و سختی انجام پذیرفته است و همه انسان‌ها در رسته‌های خود باقی می‌مانند. این رمان در سال 1949 انتشار پیدا کرد و آن را می‌توان ردیه‌ای بر حکومت‌های استالینیستی و تمامیت‌خواه دانست. کتاب 1984 «جورج اورول» هم جنبه پادآرمانشهری دارد و هم یک رمان سیاسی است. در ادامه این یادداشت با تعدادی از رمان‌هایی آشنا می‌شویم که چنین خصوصیاتی را دارا هستند. اما پیش از آن به تعریف مفاهیمی می‌پردازیم.
پادآرمانشهر چیست؟
ویران‌شهر یا Dystopia به سرزمین یا دنیایی گفته می‌شود که در آن نیروهای منفی نظیر بیماری و حوادث طبیعی غلبه و چیرگی کامل بر فضا پیدا می‌کنند.
رابطه میان آرمانشهر و پادآرمانشهر در کتاب‌های اورول
ممکن است عوامل اجتماعی یا سیاسی نیز در شکل‌گیری پادآرمانشهر دخیل باشند. معمولا در آرمانشهر انسان‌ها در اوج بلوغ، زیبایی و توانایی زندگی می‌کنند. آگاهی علمی بسیار بالاست و درد و رنج کمی وجود دارد اما در پادآرمانشهر این‌گونه نیست. برخی از ایدئولوژی‌های سیاسی نظیر بولشویسم و نازیسم وعده آینده سعادت‌مندی برای بشر می‌دانند اما تجربه آن‌ها فاجعه‌بار بوده است. اورول از اولین و معدود نویسندگان سوسیالیست بود که نشان داد اندیشه‌های آرمانشهری سوسیالیستی به فاجعه انجامیده است. این فاجعه را در کتاب 1984 و قلعه حیوانات نویسنده می‌توان دید. اورول خود را طرفدار سوسیالیسم دموکراتیک می.دانست و به هیچ عنوان اقتدارگرایی را توجیه نمی‌کرد. او در کتاب 1984 می‌گوید که نه تنها تقسیم‌بندی‌های طبقاتی از بین نرفته است بلکه به شکلی هولناک‌تر و خشن‌تر بازتولید شده است و امکان کنترل ذهن‌ها وجود دارد.
در ادامه این یادداشت به معرفی کتاب‌هایی می‌پردازیم که به 1984 شبیه‌اند.
